Tiki taka – trong bóng đá, chiến thuật từng khiến Barca làm chủ trời Âu một thời. Chính là lối chơi đặc trưng và là trường phái bóng đá mà nhiều đội tuyển phải nghiên cứu cũng áp dụng. Nổi bật với cách triển khai đội hình kết hợp với khả năng dẫn bóng của đội bóng. Đây luôn là thử thách mà bất kỳ đội bóng nào cũng muốn thử sức một lần. Xoilac
Khái niệm về Tiki taka
Từ Tiki taka, hay Tiqui taca, xuất phát từ tiếng Tây Ban Nha, nghĩa là “chuyền” và “chạy” tương ứng. Đây là sự kết hợp giữa kỹ năng chuyền bóng với cự ly gần, tốc độ không yêu cầu quá cao nhưng vẫn đảm bảo duy trì đội hình. Một số đội bóng thành công với chiến thuật này có thể kể đến đội tuyển Tây Ban Nha và FC Barcelona.
Bạn đang xem: Tiki taka là gì? Lối chơi khiến Barcelona làm chủ trời Âu
Lịch sử xuất hiện của lối chơi tiki taka
Nhiều người vẫn công nhận cha đẻ của lối chơi này là danh thủ Johan Cruyff và xuất phát từ FC Barca. Cầu thủ đã từng chơi cho đội tuyển này trong giai đoạn từ 1973-1978, và trở thành huấn luyện viên cho đội bóng vào năm 1988. Nhưng trước giai đoạn đó, ông đã góp phần làm nên lịch sử bóng đá của Barcelona. Khi có tác động lên cuộc cách mạng thay đổi hình thức huấn luyện của Barca. Bắt đầu từ đội bóng trẻ La Masia trong khuôn khổ câu lạc bộ.
Theo đó, Johan Cruyff được xem như là hậu duệ kế thừa hoàn hảo lối chơi đá tổng lực của huyền thoại bóng đá Rinus Michels. Người đã giúp đội tuyển Hà Lan công phá trở thành đất nước đứng đầu về lĩnh vực bóng đá, với cúp vô địch Euro năm 1988. Cruyff đã phát triển Tiki taka dựa trên đồng hóa từ bóng đá tổng lực. Trong khi trước đó, không ai nghĩ đến việc một đội bóng có thể xuất hiện 7 đến 8 cầu thủ xâm lấn sân của đối phương. Cũng với suy nghĩ đó, không ai đoán được việc tiền đạo có thể lùi về hàng ngự hay hậu vệ có thể bức phá tấn công.
Ngày nay, đối với các cầu thủ xuất thân từ Barcelona (từ đội hình ra sân, đội dự bị, đến các cầu thủ trẻ) đều phải thông thạo lối chơi này. Tất cả là nhờ sự phá vỡ định kiến của Johan Cruyff. Tuy nhiên, một lần, huấn luyện viên Sergio Batista từng khẳng định lối chơi này xuất phát điểm từ đội tuyển Argentina, nhưng vẫn chưa có sự kiểm chứng xác đáng.
Xem thêm : Tuyên bố Iker Casillas giải nghệ ở độ tuổi U40
Nếu người có công phát minh ra lối chơi Tiki taka là Johan Cruyff. Thì HLV Pep Guardiola chính là người phát triển và đưa lối chơi này lên tầm cao mới.
Một số điểm chính trong chiến thuật
Sơ đồ phân tách đội hình của Tiki taka là 4-3-3, tùy vào số cầu thủ được giao mà có một số biến thể phổ biến như 4-1-2-3 và 3-4-3. Trong đó, sự kết hợp ăn ý giữa phòng thủ và tấn công luôn phải ăn ý, duy trì vững vàng trên sân cỏ.
Cách triển khai Tiki taka là sự kết hợp hài hòa giữa chuyền và chạy. Bóng được rê và chuyền từ cầu thủ này sang chân cầu thủ khác. Một cách linh hoạt giữa đón bóng và điều khiển để không bị lệch khỏi đội hình. Ưu điểm mà chiến thuật mang lại là cầu thủ chỉ di chuyển một khoảng ngắn nên không quá mệt mỏi về thể chất. Ngược lại, đối thủ sẽ bị mất tập trung và bối rối vì không đoán được đâu là người cầm bóng kế tiếp.
Do đó, chiến thuật có sự liên kết rõ ràng giữa các cầu thủ, sao cho hàng công và hàng thủ có sự tương đồng về cách di chuyển. Để chiến thuật được thực hiện hiệu quả và duy trì đội hình trong suốt quá trình diễn ra.
Cách kiểm soát bóng
Đây là yêu cầu chủ yếu nhất đối với bất kỳ đội bóng nào muốn “tập chơi” Tiki taka. Hiện tại, giành được bóng từ đối thủ dễ hơn ghi bàn, bởi nếu lơ là một chút, bóng rất dễ lọt vào chân đối thủ. Từ đó, gây nên tình thế nguy hiểm nếu không tìm cách giành lại ngay.
Xem thêm : Khai phá sức hấp dẫn của kèo ném biên
Do đó, sự đòi hỏi cao về kỹ thuật từ các cầu thủ tham gia vào đội hình tiki taka. Từ tiền đạo – hậu về và các vị trí khác phải đáp ứng về kỹ năng dẫn bóng, chuyền bóng cũng quan sát đội hình. Không để đối thủ có cơ hội giành được bóng bằng sự nhanh nhạy của mình.
Trong đó, việc chuyền bóng là yêu cầu cao nhất trong giai đoạn chạy đội hình tiki taka. Để tăng tốc độ thực hiện, các đường truyền phải nhanh, gọn và chính xác cho đồng đội. Những giây phút mất tập trung để mất bóng, lạc bóng, đón bóng không trúng chính là nguyên nhân gây nên sự thất bại của tiki taka.
Ảnh hưởng của lối chơi Tiki taka
Sự kế thừa lối chơi của Tây Ban Nha và Barca đã góp phần làm nên sức ảnh hưởng của tiki taka trên thế giới. Chứng minh ở việc mọi cầu thủ ở Barca đều phải thông thạo chiến thuật này.
Với nhiều đội bóng trên toàn cầu, chơi thiên về bóng ngắn và tự nhận đó là tiki taka nhưng không phải. Đó chỉ là cách gọi tượng trưng, thực tế tiki taka có cách thức triển khai phức tạp hơn và vận dụng nhiều kỹ thuật hơn.
Kết luận
Sức ảnh hưởng của lối chơi tiki taka mang lại hiệu quả cao và tác động đến lối chơi bóng hiện đại của thế hệ ngày nay. Sự đổi mới mà chiến thuật này mang lại còn tồn tại và truyền cảm hứng mạnh mẽ cho các đội tuyển nghiên cứu và phát triển.
